Tái định nghĩa nhà máy thời trang – nơi hiệu quả sản xuất song hành cùng phát triển bền vững

Trong nhiều thập kỷ, ngành thời trang được biết đến như “người khổng lồ” của tiêu dùng toàn cầu – mang lại hàng triệu việc làm nhưng cũng gây ra những hệ lụy lớn cho môi trường. Theo Liên Hợp Quốc, ngành dệt may chiếm tới 10% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu và 20% lượng nước thải công nghiệp.

Tuy nhiên, bức tranh đang thay đổi nhanh chóng. Một làn sóng mới mang tên “xanh hóa chuỗi cung ứng thời trang” đang định hình lại cách mà các thương hiệu thiết kế, sản xuất và phân phối sản phẩm – bắt đầu từ chính nơi cốt lõi nhất: nhà máy.

Xu hướng toàn cầu: Nhà máy trở thành “nhân vật chính” trong hành trình Net Zero

Trước đây, các thương hiệu thời trang tập trung vào việc giảm tác động môi trường ở khâu nguyên liệu và đóng gói. Nhưng giờ đây, họ nhận ra rằng hơn 70% lượng phát thải carbon của chuỗi cung ứng đến từ quá trình sản xuất – tức là từ chính nhà máy.

Báo cáo “Net Zero Challenge: The Supply Chain Opportunity” của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) chỉ ra rằng:

“Nếu 8 ngành có mức phát thải lớn nhất trong chuỗi cung ứng – bao gồm dệt may, thực phẩm và điện tử – đạt được Net Zero, thế giới có thể giảm 40% lượng khí nhà kính cần thiết để đạt mục tiêu 1.5°C.”

Điều này tạo ra một cuộc đua toàn cầu trong lĩnh vực xanh hóa nhà máy thời trang. Từ Bangladesh đến Việt Nam, hàng loạt nhà máy đang chuyển mình để đạt các chứng nhận LEED, EDGE. Các thương hiệu như Nike, H&M, hay Uniqlo hiện yêu cầu các đối tác cung ứng phải chứng minh hiệu suất môi trường và xã hội trước khi ký hợp đồng.

“Nhà máy thông minh – xanh – nhân văn”: Thế hệ mới của sản xuất thời trang

Khác với những nhà máy cũ nặng tính cơ khí và tiêu hao năng lượng, thế hệ nhà máy mới đang được tái định nghĩa theo ba trụ cột: xanh – thông minh – nhân văn.

• Xanh: Nhà máy được thiết kế theo tiêu chuẩn công trình xanh quốc tế, sử dụng năng lượng tái tạo (solar rooftop), hệ thống tái sử dụng nước thải, vật liệu tái chế và tối ưu ánh sáng tự nhiên.
  
• Thông minh: Ứng dụng công nghệ IoT và dữ liệu để giám sát hiệu suất năng lượng, lượng phát thải và mức sử dụng nước theo thời gian thực.
  
• Nhân văn: Tạo không gian làm việc thân thiện, nhiệt độ ổn định, ánh sáng tự nhiên và khu vực tiện ích cho công nhân – nhằm nâng cao năng suất và sự gắn bó.

Những yếu tố này không chỉ giúp nhà máy giảm chi phí vận hành 20–30%, mà còn giúp thương hiệu gia tăng điểm ESG, qua đó thu hút vốn đầu tư xanh và khách hàng cao cấp.

Ngành thời trang Việt Nam: Từ “gia công” đến “sản xuất bền vững”

Việt Nam hiện nằm trong nhóm Top 3 quốc gia xuất khẩu dệt may lớn nhất thế giới, với kim ngạch hơn 40 tỷ USD/năm. Tuy nhiên, mô hình phát triển lâu nay vẫn phụ thuộc nhiều vào lao động giá rẻ và công nghệ tiêu hao năng lượng.

Khi các thị trường xuất khẩu như EU, Mỹ áp dụng Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) và yêu cầu báo cáo ESG bắt buộc, việc “xanh hóa” trở thành điều kiện sống còn chứ không chỉ là hình ảnh thương hiệu.

Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang tiên phong trong xu hướng này, những nhà máy này không chỉ đạt chứng nhận LEED, EDGE mà còn minh chứng rằng phát triển bền vững không đi ngược với hiệu quả sản xuất.

Thực tế, nhiều chủ đầu tư cho biết thời gian hoàn vốn đầu tư xanh chỉ trong 3–5 năm nhờ tiết kiệm năng lượng, nước và chi phí bảo trì.

SCAVI Group – minh chứng cho mô hình “nhà máy thời trang xanh”

Một trong những điển hình nổi bật cho xu hướng này là SCAVI Group, doanh nghiệp sản xuất thời trang hàng đầu Việt Nam, với chiến lược “Responsible Production” được thể hiện rõ qua các dự án đạt chứng nhận công trình xanh EDGE do ISD Engineering tư vấn.

Nhà máy SCAVI Huế đạt chứng nhận EDGE Advanced với những con số ấn tượng: giảm 81% năng lượng tiêu thụ, 44% lượng nước sử dụng, 60% lượng carbon trong vật liệu, giúp cắt giảm hơn 212,64 tấn CO₂ mỗi năm. Đây không chỉ là cải tiến kỹ thuật, mà là bước tiến chiến lược trong việc đưa phát triển bền vững trở thành giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.

Trong khi đó, nhà máy SCAVI Quảng Trị – cũng đạt chứng nhận EDGE Advanced – thể hiện một hướng đi bền vững dài hạn. Dự án có tổng diện tích đất 155.070 m² (giai đoạn 1: 27.000 m²), trang bị hệ thống năng lượng tái tạo công suất 807 kWp và có thể mở rộng lên 1.600 kWp trong tương lai. Nhà máy được thiết kế chú trọng tự động hóa vận hành, không gian làm việc thông thoáng và mát mẻ hơn, tạo môi trường sản xuất hiệu quả, nhân văn và thân thiện với người lao động.

Hai dự án này khẳng định SCAVI không chỉ tập trung vào sản lượng, mà đang tái định vị nhà máy như công trình xanh thực thụ – nơi công nghệ, thiết kế và con người cùng hướng đến mục tiêu phát triển bền vững. Trong hành trình đó, ISD Engineering đóng vai trò quan trọng với tư cách đơn vị tư vấn chứng nhận EDGE, góp phần chuẩn hóa quy trình và lan tỏa tư duy xanh trong ngành sản xuất thời trang.

Tham khảo thêm về dự án SCAVI Huế: Link

Tham khảo thêm về dự án SCAVI Quảng Trị: Link

Thách thức và triển vọng tương lai

Dẫu vậy, con đường đạt chứng nhận LEED hoặc EDGE cho các nhà máy thời trang không hề dễ dàng. Chi phí đầu tư ban đầu cao, yêu cầu kỹ thuật khắt khe và việc giám sát vận hành liên tục là những rào cản lớn. Tuy nhiên, xu hướng toàn cầu đang cho thấy: nhà máy xanh không còn là lựa chọn mang tính tiên phong – mà đang trở thành tiêu chuẩn ngành.

Việt Nam, với lợi thế về nguồn nhân lực, kinh nghiệm sản xuất và định hướng chuyển đổi xanh mạnh mẽ, đang đứng trước cơ hội để trở thành trung tâm sản xuất thời trang bền vững của khu vực. Và chính những đơn vị tư vấn như ISD Engineering – với kinh nghiệm triển khai hàng loạt dự án đạt chuẩn LEED và EDGE – đang góp phần hiện thực hóa tầm nhìn đó, đưa khái niệm “công trình xanh” trở thành nền tảng mới của tăng trưởng trong lĩnh vực sản xuất thời trang.

ISD Engineering là đơn vị tư vấn công trình xanh hàng đầu Việt Nam, tiên phong trong việc đưa các tiêu chuẩn bền vững quốc tế vào thực tiễn. Đặc biệt, ISD Engineering là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam được công nhận đồng thời là LEED Proven Provider bởi USGBC/GBCI – khẳng định năng lực, uy tín và chất lượng vượt trội trong việc triển khai các dự án đạt chứng nhận LEED; và EDGE Premier Service Provider bởi IFC/Ngân hàng Thế giới – danh hiệu danh giá dành cho những tổ chức thể hiện chuyên môn sâu và hiệu quả xuất sắc trong thực hiện chứng nhận EDGE.

Liên hệ ngay với ISD Engineering để được tư vấn về chứng nhận công trình xanh