Top 10 Vật Liệu Xây Dựng Xanh Được Ưa Chuộng Trong Các Dự Án LEED & EDGE

Tin Tức

Trong bối cảnh xây dựng bền vững ngày càng trở nên quan trọng, các chứng chỉ công trình xanh như LEED (Leadership in Energy & Environmental Design) và EDGE (Excellence in Design for Greater Efficiencies) không chỉ là biểu tượng uy tín mà còn hướng dẫn chiến lược lựa chọn vật liệu. Việc sử dụng vật liệu xây dựng xanh mang lại lợi ích rõ ràng: giảm phát thải carbon, tiết kiệm năng lượng, tối ưu chi phí vận hành – và nhiều chủ đầu tư, kiến trúc sư đang chọn 10 loại vật liệu phổ biến nhất vì lý do đó.

1. Giới thiệu về LEED & EDGE

LEED là hệ thống chứng nhận công trình xanh toàn diện do USGBC phát triển, áp dụng tiêu chí như năng lượng, nước, vật liệu, chất lượng môi trường trong nhà…

EDGE là một tiêu chuẩn bền vững do IFC (Nhóm Ngân hàng Thế giới) phát triển, tập trung vào ba trụ cột chính: tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm nước và hiệu quả vật liệu.

Tại Việt Nam, số lượng công trình được chứng nhận theo LEED và EDGE đang gia tăng mạnh. Theo báo cáo của VNEEC, đến năm 2024, Việt Nam có 559 công trình xanh theo LEED, EDGE và Green Mark. 

2. Tiêu chí lựa chọn vật liệu trong LEED & EDGE

Để đạt điểm cao trong các hệ thống chứng nhận này, vật liệu xây dựng cần thoả mãn nhiều tiêu chí như:

  • Vòng đời sản phẩm (LCA): LEED đánh giá vòng đời vật liệu, khuyến khích sử dụng vật liệu tái chế, tái sử dụng, hoặc nguồn nhanh tái tạo.
  • Carbon hàm chứa: EDGE đo lường carbon hàm chứa (embodied carbon) trong vật liệu – ưu tiên những vật liệu có mức carbon thấp.
  • Tái sử dụng & tái chế: Ví dụ, LEED MR (Materials & Resources) khen thưởng vật liệu có tỷ lệ tái chế cao hoặc tái sử dụng.
  • Nguồn gốc nhanh tái tạo: Các vật liệu sinh học như tre, gỗ từ rừng bền vững (FSC)… LEED chấp nhận các vật liệu tái tạo nhanh (dưới 10 năm).
  • Phát thải nội tại: Vật liệu có VOC thấp, sơn ít phát tán hóa chất, sản phẩm được chứng nhận bên thứ ba… Ví dụ trong cơ sở dữ liệu xanh của VGBC.
vật liệu xanh cho leed và edge

3. Top 10 Vật Liệu Xây Dựng Xanh Được Ưa Chuộng

Dưới đây là 10 loại vật liệu xanh phổ biến trong các dự án LEED và EDGE, dựa trên phân tích các nguồn báo cáo và thực hành toàn cầu:

Bamboo (Tre)

  • Một tài nguyên tái tạo nhanh, khả năng sinh trưởng cao, nhẹ nhưng đủ chắc dùng cho flooring, sàn, ván nội thất.
  • LEED khuyến khích tre vì nó là “rapidly renewable material” (nhanh tái tạo) (< 10 năm).
  • Vật liệu tre giúp giảm áp lực sử dụng gỗ rừng truyền thống, rất phù hợp cho công trình xanh.

Thép tái chế (Recycled Steel)

  • Thép có thể được tái chế gần như vô hạn mà không mất đặc tính kết cấu.
  • Việc dùng thép tái chế trong bê tông cốt thép giúp giảm sử dụng nguyên liệu mới, phát thải CO₂.
  • LEED MR credit công nhận phần trăm recycled content theo trọng lượng.

Bê tông Fly-Ash (Fly Ash Concrete / Fly Ash Brick)

  • Fly ash là phụ phẩm từ nhà máy nhiệt điện, khi dùng thay thế một phần xi măng trong bê tông giúp giảm lượng xi măng dùng, giảm phát thải.
  • Fly ash brick là loại gạch nhẹ, sản xuất không cần nung hoặc nung ít hơn, tiết kiệm năng lượng sản xuất.
  • LEED cho phép coi bê tông có ≥ 30% fly ash như là “environmentally preferable” theo credit MR.

Gạch AAC (Autoclaved Aerated Concrete)

  • AAC là loại bê tông khí chưng áp, nhẹ, cách nhiệt tốt, giảm khối lượng cấu trúc.
  • Trong cơ sở dữ liệu VGBC, AAC blocks nằm trong hạng mục “non-baked materials” – có lợi về tiêu thụ năng lượng nhúng.
  • Phù hợp cho tường, panel – giúp tiết kiệm năng lượng và giảm khối lượng vận chuyển.

Ferrock

  • Là vật liệu thay thế xi măng, làm từ bụi thép tái chế, silica tái chế,… khi đóng rắn, hấp thụ CO₂ – mang tính carbon-negative.
  • Ferrock có thể dùng cho gạch, pavers, cấu kiện xây dựng nhỏ, nhằm giảm đáng kể lượng xi măng Portland truyền thống.

Gỗ tái sử dụng (Reclaimed Wood)

  • Gỗ được khai thác lại từ công trình cũ, cây đổ, gỗ dư thừa – vừa có giá tri lịch sử, vừa bền vững.
  • LEED MR credit ưu tiên gỗ FSC hoặc gỗ có reclaimed content cao.
  • Vật liệu này không chỉ xanh mà còn mang yếu tố thẩm mỹ và giá trị văn hoá.

Hempcrete

  • Là composite làm từ sợi cây gai dầu (hemp) và vôi/lime, nhẹ, cách nhiệt tốt, hấp thụ CO₂.
  • Được ứng dụng cho tường cách nhiệt hoặc cấu kiện nhẹ, thích hợp cho công trình xanh với yêu cầu cách nhiệt cao.

Vật liệu cách nhiệt sinh học (Green Insulation Materials)

  • Các loại như bông sợi tự nhiên (cotton), len cừu, bần (cork), sàn tre, cách nhiệt từ sợi thực vật…
  • Những vật liệu này thường có VOC thấp, an toàn cho không khí trong nhà – phù hợp tiêu chí LEED về chất lượng môi trường trong nhà và MR.

Composite gỗ‑geopolymer (Geopolymer bonded wood composite)

  • Vật liệu này dùng geopolymer (binder tái chế, như fly ash, tro bay) kết hợp sợi gỗ hoặc gỗ nghiền.
  • Ưu điểm: nhẹ, chịu ẩm tốt, độ bền cao, đồng thời sử dụng các vật liệu phế thải công nghiệp – giảm phát thải carbon và năng lượng nhúng.

Vật liệu phản xạ cao / vỏ công trình hiệu quả (High Reflectance / High SRI Materials)

  • Các vật liệu mái, lát sân có hệ số phản xạ bức xạ (Solar Reflectance Index – SRI) cao giúp giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị.
  • LEED có credit liên quan đến roof / paving SRI (ví dụ SE-5, E‑PR‑3) khi sử dụng vật liệu phản xạ cao.
  • Sử dụng những vật liệu này giúp giảm chi phí làm mát và tăng tuổi thọ mái.

4. Vai Trò Tư Vấn Chứng Nhận Công Trình Xanh

Việc lựa chọn đúng loại vật liệu không chỉ giúp đạt điểm cao hơn trong chứng nhận LEED hoặc EDGE, mà còn tối ưu hóa chi phí xây dựng và vận hành.

  • Tư vấn từ giai đoạn thiết kế: Chuyên gia tư vấn công trình xanh sẽ phân tích vật liệu theo mô hình LCA, mô phỏng tiết kiệm năng lượng, chi phí nhúng để lựa chọn loại vật liệu phù hợp mục tiêu LEED/EDGE.
  • Tối ưu hóa chi phí: Ví dụ, mặc dù vật liệu như ferrock hay hempcrete có chi phí cao hơn xi măng truyền thống, nhưng khả năng hấp thụ carbon, tính tái tạo hoặc tiết kiệm năng lượng lâu dài có thể mang lại lợi ích lớn nếu được phân tích kỹ lưỡng.
  • Hỗ trợ cấp chứng nhận: Tư vấn viên sẽ giúp thu thập chứng chỉ, tài liệu, báo cáo vòng đời (LCA), dữ liệu tái chế, nguồn gốc vật liệu… rất cần thiết để nộp hồ sơ LEED hoặc EDGE.
  • Duy trì bền vững lâu dài: Không chỉ dừng ở việc chứng nhận, các chuyên gia tư vấn còn hỗ trợ theo dõi hiệu suất công trình (qua hệ thống BMS hoặc báo cáo sau vận hành) để đảm bảo mục tiêu tiết kiệm năng lượng và sử dụng vật liệu được duy trì.

5. Kết Luận: Vật Liệu Xanh – Chiến Lược, Không Chỉ Là Lựa Chọn

  • Việc sử dụng 10 vật liệu xanh kể trên trong các dự án LEEDEDGE không chỉ là xu hướng bền vững mà còn là chiến lược kinh doanh thông minh.
  • Đầu tư vào vật liệu xanh giờ đây song hành với mục tiêu giảm chi phí năng lượng, giảm phát thải và xây dựng hình ảnh bền vững cho chủ đầu tư.
  • Vai trò của tư vấn chứng nhận công trình xanh là then chốt: từ thiết kế, lựa chọn vật liệu, tính toán chi phí – đến cấp chứng chỉ và theo dõi hiệu suất sau vận hành.
  • Trong tương lai, khi các tiêu chuẩn như LEED và EDGE tiếp tục phổ biến hơn, việc ưu tiên vật liệu xanh sẽ trở thành một lợi thế cạnh tranh rõ rệt cho các dự án xây dựng xanh.

Bạn đang có nhu cầu về tư vấn chứng nhận LEED, EDGE? Liên hệ ngay với ISD Engineering để được hỗ trợ !

Posted on
Tháng Chín 21, 2022